ale na świecie już niekoniecznie 🙂

Gutenberg był pierwszym drukarzem w Europie, jednak Europa to nie Cały Świat 😉

Ze szkoły wiemy że to Gutenberg, słynny niemiecki drukarz, około 1450 r. opublikował po raz pierwszy Biblię za pomocą swojej ruchomej metalowej prasy drukarskiej z ruchomą czcionką liter alfabetu łacińskiego w ten sposób wynalazł druk.

Bardzo zachodnia wersja historii.

Jeśli jednak cofniemy się o krok i spojrzymy na historię ludzkości z bardziej globalnej perspektywy, odkryjemy, że Chińczycy znali druk czcionką stałą już w czasach dynastii Tang, w latach 618-907.

Technika ta umożliwiała drukowanie strona po stronie, a więc była mniej zaawansowana niż technika Gutenberga, która pozwalała na wielokrotne wykorzystanie czcionek.

Chociaż druk istniał w Chinach od końca pierwszego tysiąclecia naszej ery, nie stosowano w nim ruchomej czcionki Gutenberga.

Jeśli jednak popatrzymy nieco dalej w głąb Azji zobaczymy Koreę, okaże się, że około 1377 roku Koreańczycy z dynastii Koryo wydrukowali coś, co dziś należy uznać za pierwszy tekst wydrukowany ruchomą czcionką, prawie sto lat przed Biblią Gutenberga: Jikji (lub baegun hwasang chorok buljo jikji simche yojeol, „Antologia nauk zen wysokich kapłanów buddyjskich”).

Jikji był drukowany za pomocą ruchomych metalowych czcionek-znaków. Pierwszy tom Jikji zaginął i zachował się tylko drugi.

Prawnie nabył ją Victor Collin de Plancy, dyplomata i pierwszy francuski konsul w Seulu, a następnie w 1950 r. Henri Vever przekazał ją Bibliothèque Nationale de France.

Przyznajmy więc raczej Bi Shengowi 毕升, zasługę za jego wynalazek.

Bi Sheng był chińskim wynalazcą (990-1051), który zasłynął z wynalezienia typografii w Chinach za czasów dynastii Song, w latach 1041-1048.

Bi Sheng był zwykłym człowiekiem, dlatego nie istnieją żadne zapisy dotyczące jego genealogii ani życia. Został on odnotowany dopiero w Mengxi Bitan (梦溪笔谈, „Eseje o morzu marzeń”) przez chińskiego naukowca, urzędnika i matematyka Shěn Kuò (沈括, 1031-1095).

Jego ceramiczne ruchome znaki, lepione z masy porcelanowej, wypalone i łączone żywicą, zrewolucjonizowały druk.

Koreańczyk Choe Yun-ui (최윤의 / 崔允儀, 1102-1162) udoskonalił tę technikę, stosując w XI wieku metal, który był mniej kruchy, a następnie Chińczyk Wáng Zhēn (王禎, 1290-1333) zmodyfikował ją, stosując drewno, które było tańsze, ale mniej dokładne niż inne materiały.

Więcej szczegółów można znaleźć w Pekińskim Muzeum Drukarstwa.